سوءظن یا بدگمانی ، آثار منفی سوءظن در خانواده ها چیست؟

آثار منفی سوظن و بدگمانی در خانواده و در بین اجتماع چیست ، و راهکارهای رهایی از سو ظن و بدبینی چگونه میباشد و چگونه میتوان از آن جلوگیری کرد؟

سوء ظن یعنی «گمان بد» در اصطلاح یعنی تا زمانی که خوب یا درست بودن فرد یا کاری مشخص نشده باشد، فرض را بر اشتباه بودن آن گذاشتن.اگر به فردی که او را کاملا نمی‌شناسیم و یا به کاری که از درستی آن اطمینان نداریم، گمان بد داشته باشیم، می‌گویند به او سوء ظن داریم. در اسلام تاکید بر حسن ظن شده است و سوء ظن گناه به شمار می‌رود ، از جمله آفت های ویرانگر باغ سرسبز زندگی، سوءظن و بدگمانی افراد خانواده نسبت به یکدیگر است. شرط داشتن یک زندگی موفق، مصونیت در برابر گمان های بد است. سوءظن، همچون طوفان تکان دهنده ای، ستون های استوار یک زندگی را متزلزل می سازد. این صفت رذیله که نوعی بیماری روحی تلقی می شود، گاه تا جایی پیش می رود که امنیت افراد خانواده را در افکار یکدیگر از بین می برد؛ به گونه ای که اگر با منطق صحیح و بینش درست حل نشود، افراد را تا عمق ضلالت و پستی پیش خواهد برد.از نظر دین مبین اسلام نیز گمان های نادرست، گناه شمرده می شود. قرآن، به صراحت مؤمنان را از این رذیله اخلاقی برحذر می دارد.
هر یک از رذایل اخلاقی، ساخته ذهن و افکار آدمی اند. سوءظن نیز ناشی از وسوسه فکری و مسلط شدن افکار شیطانی بر عقل انسان است. افراد ناصالح و دروغگو نیز در گستردن دامنه سوءظن ها بسیار مؤثرند. وقتی فردی در خانواده دچار سوءظن می شود، بی شک ایمان در قلبش زایل می گردد و شک و تردید در دلش نفوذ می کند.چون مؤمن برادر ایمانی اش را متهم سازد؛ یعنی در حق او گمان بد برد، ایمان در قلب او ذوب می شود، همچنان که نمک در آب ذوب می گردد. سوءظن، برگ های دفتر زندگی را زرد و خزان زده می سازد و سایه شوم خود را بر کانون گرم خانواده ها می اندازد. در ادامه این گفتار، زندگی، آشیانه ای است که تنها بر شاخه های درخت عشق، صداقت و خوش بینی استوار خواهد بود. خانواده زمانی سالم خواهد ماند که دستخوش طوفان سوءظن و بدبینی قرار نگیرد. اما این که چگونه یک خانواده مورد هجوم شبهه ها و تفکرات غلط قرار می گیرد، از سه ناحیه قابل بررسی است:1. سوءظن و بدگمانی در روابط همسران؛ 2. سوءظن والدین به فرزندان؛ 3. سوءظن فرزندان به والدین.هر یک از این سوءظن ها، می توانند به تنهایی در محیط خانواده منشأ بسیاری از مشکلات و نابسامانی ها باشند و وحدت و هم بستگی بین افراد خانواده را از میان خواهند برد.

عبدالباسط کریمی محصل در دانشکده حقوق دانشگاه آریا میگوید :- شک و تردید پدیده خیلی بدی است و بزرگترین گناه یعنی سو ظن بدگمانی بر مخلوق خدا و خود خداوند میباشد ، میگوید زندگی که در آن شک و تردید وجود داشته باشد هیچ وقت رنگ و بوی سعادت مندی را از آن خود نمی سازد، می افزاید هر فرد هیچ وقت نکوشد تا شکاکانه و تردیدانه زندگی کند بلکه بکوشد همیشه واقع گرا و حقیقانه زندگی کند

صدا.....................

یارمحمد یاور محصل در دانشگاه بلخ میگوید :- سوظن یا بدگمانی عملی بدی است، میگوید هنگام بروز یک موضوع در  ابتدا ابعاد آن موضوع  را خوب درک کنیم و حقیقت آنرا ردیابی نمایم و در نهایت از راه عدم خشونت آنرا پی گیری کنیم تا نه شخص مرتکب عمل از ما آزرده شود و نه موضوع به خشونت و درازا کشید شود  .

صدا.........................

رحیمه داشجو میگوید : سوظن یا شک کردن از نظر اسلام خیلی عمل زشت پنداشته میشود و یکی از گناه های بزرگی تلقی میشود ، میگوید هیچگاه بیدون معلومات کافی و بیدن قضاوت و معلومات دقیق بالای یک شخص مورد سو ظن و شک قرار ندهیم زیرا یک عمل بد نزد خدواند و بندگان آن به حساب می آید

صدا..........................

شنیدن کی بود مانند دیدن این مطلب را شجاالدین محصل در دانشگاه بلخ میگوید :- وی می افزاید شخص تا موضوع را از نزدیک ندیده باشد هیچ گاه مورد سوظن قرار ندهد .

صدا.........................

ممکن است گفته شود که گمان خوب یا بد یا به اصطلاح مثبت نگری یا منفی نگری امری اختیاری نیست بنابراین چگونه می‌توان از آن جلوگیری کرد؟ در همین راستا توصیاتی از سوی بزرگان دین بیان گردیده که به اختصار آن می پردازیم:

1) انسان می‌تواند با تفکر روی مسائل مختلف گمان بد را در بسیاری از موارد از خود دور سازد، به این ترتیب که در راه‌های حمل قول یا فعل بر صحت بیندیشد و احتمالات صحیحی را که در مورد آن عمل وجود دارد در ذهن خود مجسم سازد و کم‌کم بر گمان بد غلبه کند بنابراین گمان بد چیزی نیست که همیشه از اختیار آدمی بیرون باشد.

2) پرهیز از همنشینی با افراد ناپاک و ناسالم و نامتعادل، زیرا انسان بر اثر هم‌نشینی با آن‌ها از ویژگی‌های اخلاقی ایشان تأثیر می‌پذیرد و کم‌کم به افراد خوبی که با او هم‌رنگ و هم‌عقیده نیستند بدبین می‌شود.